Π. ΦΙΛΙΠΠΟΥ: Καλησπέρα σε όλους… θέλω να πω ένα ευχαριστώ και συγχαρητήρια για όλους εσάς, όχι μόνο γιατί βρισκόμαστε εδώ και σκεφτόμαστε και προβληματιζόμαστε, αλλά και για ένα συναισθηματικό λόγο, ότι με την πρωτοβουλία την δική σας βρισκόμαστε παλιοί φίλοι, που αν δεν υπήρχε η Ένωση Δημάρχων Αττικής, δεν θα είμαστε εδώ σήμερα. Και για εμένα είναι πάρα πολύ σημαντικό, να μοιραζόμαστε βιώματα όλοι μαζί και να ανταλλάσουμε απόψεις για την Αυτοδιοίκηση της χώρας.
Αγαπητοί φίλοι, νομίζω ότι η σημερινή συζήτηση γίνεται σε μια συγκυρία πάρα πολύ σημαντική για την ίδια την Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας. Και πραγματικά χρειάζεται να γίνει, ειδικά αυτή την περίοδο, μια και έχει ξεκινήσει ο διάλογος σε τρία επίπεδα. Από την μια μεριά υπάρχει το πολυνομοσχέδιο που αφορά την Αυτοδιοίκηση, και κατατίθεται αυτές τις μέρες στην Βουλή, που προβλέπει πάρα πολλά θέματα, τα οποία τα έχουμε συζητήσει με την κυβέρνηση και πολλά από αυτά είναι σε μια θετική κατεύθυνση. Πραγματικά ένα σημαντικό βήμα για την Αυτοδιοίκηση.
Το δεύτερο, έχει ανοίξει η συζήτηση για την αναθεώρηση του Καλλικράτη και παράλληλα το τρίτο σημείο, ότι έχει ξεκινήσει και η διαβούλευση για την συνταγματική αναθεώρηση. Βέβαια η συνταγματική αναθεώρηση, αν μη τι άλλο αφορά το διοικητικό μοντέλο σε όλα τα επίπεδα διοίκησης της χώρας, όπως και την Αυτοδιοίκηση και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Πώς εμείς μπορούμε να συμβάλλουμε στην συζήτηση αυτή, για να έχει με αυτοδιοικητικούς όρους και κάποιο αποτέλεσμα; Αυτό είναι για εμένα το ζητούμενο. Πριν μια εβδομάδα, η Περιφέρεια Αττικής διοργάνωσε μια ημερίδα με θέμα τη συνταγματική αναθεώρηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και εκτός από τους πολλούς έλληνες επιστήμονες, γιατί η εκδήλωση ήταν πολύ υψηλού επιπέδου, υπήρχαν και αρκετοί ξένοι. Ακόμα και η Πρόεδρος του Συμβουλίου των Τοπικών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης ήταν εδώ. Διαπιστώσεις που τις συζητάμε όσο θυμάμαι τον εαυτό μου στην Αυτοδιοίκηση, πάλι στο προσκήνιο.
•Η Ελλάδα είναι το πλέον συγκεντρωτικό κράτος, το έλεγαν και οι ξένοι, δεν λέω κάτι καινούργιο.
•Το διοικητικό σύστημα της Τ.Α. είναι κατ’ εξοχήν δημαρχο-κεντρικό και περιφεριαρχο-κεντρικό.
•Διαχρονικά το κεντρικό κράτος, ήταν πάντα δύσπιστο και λέω ευγενικά την λέξη δύσπιστο προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
•Και όλη η θεσμική θωράκιση και ειδικά η οικονομική ενίσχυση προς την Αυτοδιοίκηση, είναι η μικρότερη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη χώρα μας παίρνουμε το 2,5 – 2,7 του ΑΕΠ, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 12,5%.
Καταλαβαίνετε λοιπόν, ότι έχουμε πάρα πολύ μεγάλο δρόμο να διανύσουμε. Και ο δρόμος αυτός είναι σε δύο επίπεδα.
•Από την μια αυτά που διεκδικούμε από το κράτος, δηλαδή την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και γενικότερα της διοίκησης προς τις Περιφέρειες.
•Αλλά και ένα δεύτερο επίπεδο που αφορά εμάς τους ίδιους και δεν το αγγίζουμε. Ενδο-αυτοδιοικητική αποκέντρωση στις υπηρεσίες μας αλλά και στις αρμοδιότητες, γιατί έτσι όπως ακριβώς εξασκούνται σήμερα ενισχύεται το δημαρχο-κεντρικό σύστημα.
Θυμόμαστε όλοι ότι, και το «Πρόγραμμα Καποδίστριας» το ’94 και στην συνέχεια το «Πρόγραμμα Καλλικράτης» το 2010, ήταν αποτέλεσμα μιας διαβούλευσης, μιας κυβέρνησης μονοκομματικής που τότε διοικούσε τη χώρα, με τις αντιπολιτεύσεις, όπου και αν ανήκαμε τότε, αλλά και την αυτοδιοίκηση αντίθετες. Αν απόδωσαν ή όχι είναι μια άλλη συζήτηση, δεν την ανοίγω τώρα.
Δυστυχώς και αυτή την στιγμή γίνεται το ίδιο από την συγκεκριμένη κυβέρνηση, χωρίς τελικώς να γίνεται συζήτηση με το σύνολο του πολιτικού μας συστήματος και των πολιτικών κομμάτων του κοινοβουλίου. Και τι ακούσαμε πριν από λίγο; Ο Υπουργός είπε πως θα γίνει η μεταρρύθμιση, ο κύριος Βορίδης είπε, μην ανησυχείτε, θα βγούμε εμείς κυβέρνηση και θα τα αναστρέψουμε όλα αυτά. Και εμείς τι αισθανόμαστε; Ότι εμπαιζόμαστε. Τι ισχύει τελικά; Εκτιμώ ότι εάν η συζήτηση για την Αυτοδιοίκηση, που αφορά ένα κομμάτι της διακυβέρνησης της χώρας, δεν είναι αποτέλεσμα συναίνεσης και συμφωνίας του ίδιου του πολιτικού συστήματος, εδώ θα βρισκόμαστε να έχουμε τις ίδιες αντιθέσεις και άλλες φορές με κομματικά κριτήρια μεταξύ μας και να μην παίρνουμε τις σωστές αποφάσεις.
Χωρίς να είμαι κατ’ αρχήν αντίθετος για την απλή αναλογική νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας καλοπροαίρετος και συναινετικός διάλογος προκειμένου να βρεθεί η σωστότερη λύση για την βιώσιμη διοίκηση των ΟΤΑ.
Επιχειρήματα υπάρχουν πολλά και από τις δύο πλευρές. Για μας δεν πρέπει το μοναδικό μας κριτήριο να είναι η κομματική μας προέλευση, αλλά η σωστότερη αντιπροσώπευση της βούλησης των πολιτών σε συνδυασμό με την σταθερή διοίκηση των ΟΤΑ.
Νομίζω ότι πρέπει να αγωνιστούμε και σε αυτή την περίοδο, να μην αφήσουμε το μονοπώλιο της όποιας μεταρρύθμισης στη κεντρική κυβέρνηση. Πρέπει να έχουμε κυρίαρχο λόγο και εκεί είναι το ουσιαστικό. Όσο οι κυβερνήσεις αποφασίζουν για εμάς, συνήθως χωρίς εμάς, δεν νομίζω ότι θα έχουμε τα αποτελέσματα αυτά που ταιριάζουν για την Τ.Α. μιας ευρωπαϊκής χώρας.
Και ένα τελευταίο, αφορά τη σημερινή μας συγκέντρωση. Όσοι έχουν διατελέσει Δήμαρχοι ή Περιφερειάρχες μετά το πέρας της θητείας τους, παρ’ όλο που έχουν αποκτήσει τεράστια εμπειρία δυστυχώς δεν αξιοποιούνται με αποτέλεσμα το διοικητικό σύστημα της χώρας μας να στερείται από ένα πραγματικά έμπειρο πολιτικό προσωπικό.
Νομίζω και είναι πρόταση που την κάνω προς εσάς, προς την Ένωση Δημάρχων, ότι τώρα που γίνονται τόσες διαβουλεύσεις, για την αυτοδιοίκηση θα πρέπει η Ένωση Δημάρχων να διερευνήσει και να προτείνει τρόπους αξιοποίησης
όλων αυτών των έμπειρων στελεχών.
Δυστυχώς από την ημέρα που φεύγουμε μας ξεχνούν οι πάντες. Οι μόνοι που μας θυμούνται είναι τα δικαστήρια για πάρα πολλά χρόνια.
Ευχαριστώ.